Benvenuto nel Sito dell`Associazione Culturale  Messaggero Sardo

HomeStoria e CulturaIn LimbaPoesie in SardoSu mundhu de sa poesia de Cristoforo Puddu – FREARZU 2024

Poesie in Sardo

Su mundhu de sa poesia de Cristoforo Puddu – FREARZU 2024

 “Chizos de monte”, della poetessa di Bolotana Maria Luisa Pisanu

 L’Associazione Culturale e Folclorica “Ortachis” di Bolotana, anni fa e con visione prospettica sul valore degli autori selezionati per il progetto di poesia sarda “Rimas in limba”, aveva curato la pubblicazione del volume Chizos de monte (Tipografia Centro Grafica Bolotana), della poetessa Maria Luisa Pisanu. Il tragitto seguito dal sodalizio marghinese, a cui bisogna riconoscere il prezioso e meritorio impegno nel salvaguardare il tradizionale patrimonio dei poeti “a taulinu”, segna anche una significativa tappa nella valorizzazione-scoperta delle voci ed espressioni letterarie più rappresentative dell’attualità locale.

 

E quella di Maria Luisa Pisanu è figura di grande interesse poetico per la diversificata proposta lirica, sia in rima o verso sciolto, che alimenta la silloge Chizos de monte; pregevoli i versi dalla struttura tradizionale e le tante composizioni di straordinaria modernità e profondo senso laico di contemporaneità. Ad irrobustire l’ispirazione della Pisanu è stata certamente la cultura scolastica e la naturale sensibilità poetica ed umana, coltivata nei trentacinque anni in cui ha svolto il nobile lavoro di educatrice ed insegnante elementare; dal “poetare” traspare la partecipata attenzione al vivere sociale del centro di Bolotana, nel senso e nello spirito dei valori comunitari radicati nella Sardegna interna. Colpiscono, sin dalle prime pagine, i tanti quadri locali, ambientali e familiari che traccia nella compiutezza di sonetos, quartinas, sestinas o di profonde e meditate ottavas. La Maria Luisa Pisanu poetessa è donna saggia e di equilibrio: ama la vita ed impiega il verso per far veicolare i messaggi, concepiti in poesia e cresciuti nell’esperienza, che raccontano della propria realtà interiore ma soprattutto dell’universo locale da condividere in un sentiero di umana convivenza e di rispetto per l’incomparabile ambiente naturale del territorio bolotanese. Dallo scrigno poetico di Chizos de monte, che custodisce le infinite immagini di umanità della civiltà e micro-storia isolana, s’attinge una poesia identitaria di paese dal sapore e dai valori testimoniali di sentimenti dalla valenza universale. L’esperienza di scrittura poetica operata dalla Pisanu, che ha conseguito importanti riconoscimenti in diversi concorsi letterari, è anche atto lodevole d’importante memoria collettiva per le composizioni di riferimento alle tradizioni culturali, religiose (Sa bandela, Sa processione) ed alimentari (Sas cogones). Alle tante composizioni rimate seguono diverse liriche in limba, dal taglio moderno e con trasposizione in italiano, e tre racconti brevi (Sas sinigogas, Sos terracuzadores, Sos bottinos imbullittados). L’Associazione “Ortachis” sottolinea con orgoglio che Maria Luisa Pisanu risulta essere la “prima donna del nostro progetto che, con le sue opere e le sue interpretazioni, sta ovunque onorando la nostra comunità”.  

 

 

BIDDA MIA

Bidda mia no as appretziadu
su monte tuo, s'adde, sa piana,
s'aera frisca, s'abba 'e funtana
chi t'at in donzi tempus consoladu.

De nibberos, 'olostros e lidone
solu in pagos connoschene su buscu
ue ruzu, ispinosu creschet fruscu'
in mesu a tuppas, ruo e titione.

Inie s'abba ‘e rios cristallina
curret, lestra che leppere, a su campu,
trazande crastu e rampos, in s'Istrampu
si ch'ettat, che astore, a s'anzadina.

Unu nuraghe bies dae attesu,
nieddu, solitariu e derruttu,
de insinzos, in logu, mancu muttu,
ne camineras fattas b'ada in mesu.

S'aera chi t'arrivat a su nare
at nuscu de munteddos e armidda,
consolat sos istranzos chi sa 'idda
benin gai, a sa tzega, a bisitare.

Che femina discreta e riservada
Bolotana si mustrat pianu, pianu,
falande dae montes a su pranu,
bella, in rizzos palinzos assentada.

Prima distinghes sa rughe de Patada,
posca domos, piazza, campanile
e bezzas friscurande in su zannile,
de carrelas istrintas, in falada

Si sun abertas, (depes zugher canna!)

chimbe cresias podes visitare,
in Santu Bachis su menzus altare
e unu Cristos in cresia manna.


Si nde chircas, agatas pane 'e fresa
o petta frisca, casu, ozu 'ermanu,
tappettos sardos tessidos a manu
e sartizza de ponner in sa mesa.

Costoidos, che benes de famillia,
accraeddados in cassia forte,
dae mama natura e bona sorte,
asa rezzidu prendas e rechillia.

Bidda cara, sos benes eredados
bennida es s'ora 'e nde ogar'a campu,
o ti mezoras o no b'at iscampu:
morimus a sa sola, isconsolados.

 

S’Isperu

Filaiada istuppa a lughe 'e luna,
sezzida in su zannile ‘e pedra lada,
cun sa manu gallosa, insaliada,
tirande trama lunga a una a una.

Su fusu giraiat, sa fortuna
l'aiat dae meda abbandonada,
sola, misera, trista, isconsolada,
prena ‘e fele e d'amore zeuna.

Como, in isetu chi sa sorte mala
boled' attesu in biccu 'e puzone
e, che bentu, s'isperdada in s'aera;

cun s'alidu 'e sa noa primavera,
tessinde lana modde e corizone,
sa fortuna l'amparet sutta s'ala.

 

Lagrimas durches


De sa cresia manna in s’ispuntone,
trampas sas dies, che pedulianu,
a ogios bassos tendinde sa manu,
a sa ‘essida ‘e sa funsione.

Sas bestes non connoschene sabone
e de mugheddu lughet su frustanu,
si mai as tentu benes, es lontanu
s’ammentu caru ‘e cuss’istagione.

Cando, in sos seros tebios d’eranu,
sa chigula incuminzada a cantare
e de pizzinnos s’intenden sos zogos,

in su pettus s’azzenden bezzos fogos,
in segus ti custringhene a torrare.
Lagrimas durches falan a pianu.

 

 

Disamistade

 

Pantumas nieddas, ispintas dae 'entu
andana lebias e cun ogru bassu,
paren monzas bessidas dae cumbentu,
in fardetta, in issallu, a bonu passu.

Prena es sa eresia, mudas sun sas laras
e siccos sun sos ogros de piantu;
mortu pizzinnu, lagrimas amaras
falana frittas, sutta nieddu ammantu.

Pregat sa mama, sola, imbrenugada
in sa capella, ch'an mudadu a fruscu.
A su fizu sa vida Fan truncada
e de sambene in s'aera andat nuscu.

Non sun finidos luttos e traschias!
In custa 'idda, prena 'e mala sorte,
passan sos annos, cambian sas zenias,
torrat s'odiu antigu e carrat morte.

 

Su ‘eranu

Passat su zerru e torrat su ‘eranu
totu a festa si ‘estit sa natura,
sa cariasa frorit in s’altura,
sa pira, cun sa méndula e sa pruna
bestin càndida ‘este, che sa luna,
poi sighit sa ruza melaeranu.

E fintzas sas cresuras, in su pranu,
ch’an fuliadu su nieddu mantu,
sos rampos ispinosos. a ispantu,
sun fioridos de sa prunischedda,
sos butones de sa rosa padedda
s’abbérini, in su ruo, onzi manzanu.

In su monte, su cuccu chitulanu
creschet, cumpanzu a su lèpere isposu,
in mesu ‘e s’erba, su timu odorosu,
sos cardos siccos, sos rampos segados,
sos crastos dortos, in terra ficados,
coloridu, si biet dae lontanu.

Narrer chi solu frores su ‘eranu
‘attit, a fine martu, donzi annu,
est a li cherrer male, fagher dannu.
Nuscos, sonos, durcura e tebiore
nd’ischìdana sos sensos e s’amore.
Su càstigu diventat fitianu.

 

Mi frimmo

Non mi frimmana: s'abba in su caminu,
ne su nie, astragadu, in sa falada,
ne su 'entu chi mi truncat sa cara.

Non mi frimmat s'istampa in su bottinu,
su chelu chi minettat temporada,
su triballu chi fatto chena paga.

Non mi frimmada ne s'annada mala
e nemancu su famene nieddu.

Mi frimmo e nde perdo su cherbeddu,
cando ido unu frade ch'es cainu.

 

 

 

 

Questo sito o gli strumenti terzi da questo utilizzati si avvalgono di cookie necessari al funzionamento ed utili alle finalita illustrate nella pagina di policy e privacy.

Chiudendo questo banner , scorrendo questa pagina,cliccando su un link o proseguendo la navigazione in altra maniera, acconsenti all`uso dei cookie. Per saperne di piu'

Approvo

Pubblicità big

Archivio

In questa sezione potrai trovare tutti i numeri del "Messaggero Sardo" dal 1969 al 2010

Archivio Nuovo Messaggero Gds Online...

Circoli

Elenco completo di tutti  i circoli sardi in Italia e nel Mondo, le Federazioni e le Associazioni di tutela.

Sport

Le principali notizie di tutti gli sport.

In Limba

Le lezioni in limba, il vocabolario e le poesie in limba.

doğal cilt bakımı doğal cilt bakımı botanik orjinal zayıflama ürünleri doğal eczane avon