Benvenuto nel Sito dell`Associazione Culturale  Messaggero Sardo

HomeStoria e CulturaIn LimbaPoesie in SardoSu mundhu de sa poesia de Cristoforo Puddu – ABRILE 2025

Poesie in Sardo

Su mundhu de sa poesia de Cristoforo Puddu – ABRILE 2025

 BAINZU SINI  “MESINA”, POETA PLOAGHESU DE VERSOS SABORIDOS

All'infaticabile lavoro di scrittura e competenza poetica di Salvatore Patatu (Chiaramonti 1941 – Sassari 2024) si devono numerose pubblicazioni sulle figure di aedi dell'Anglona e Logudoro; tra i volumi editi da Il Torchietto di Ozieri, sostenuti dal Comune e dal Comitadu pro su Cantu Sardu “A. Desole” di Ploaghe, si delinea la personalità poetica – con una scelta di componimenti autobiografici e d'amore,  celebrativi e d'occasione – dell'apprezzato e stimato Bainzu Sini “Mesina” (Ploaghe 12.06.1904 – Ferrere d'Asti 15.06.1990).

 

Bainzu Sini – figlio del poeta Nicolò e della ricca sorgente poetica sarda che nel '900 ha alimentato il canto e la scrittura in limba di emozioni e sentimenti con l'armonia del verso rimato – aveva frequentato diligentemente e con passione solo tre anni di scuola elementare, acquisendo (erano tempi di diffuso analfabetismo!) competenze non comuni di scrittura e “capatzidade de sintesi e de espressione”.

Nel 1924, per il servizio militare di leva è in Piemonte ed assegnato al 9° Reggimento Bersaglieri. Da giovane animato dal desiderio di conoscenze, ne coglie positive esperienze e si confronta con nuove realtà sociali, culturali e lavorative. Attenzione particolare dedica, anche con l'acquisto di specifici trattati e volumi, alle diverse qualità d'uva e coltivazione della vite: tutte nozioni utili “cando ponet sa 'inza in Chidarone”.

Nel  settembre del 1930 si sposa con Giuseppa Sini, da cui avrà sette figli: Maria, Tetta, Frantziscu, Nigola, Zuseppe, Antoni e Maria Grascia. Una coppia in sintonia per valori, educativi e formativi sul solidale legame e senso di famiglia, che hanno trasmesso direttamente ai figli e plasmato i numerosi nipoti nel moto: “Giughìdebos sa paghe, fizos mios”.

Tziu Bainzu (“Mesina”, per caratterizzarlo tra i numerosi rami locali e familiari dei Sini) è ricordato come un uomo di grande moralità, onestà e di profonda fede cristiana,tanto da essere stato lo storico priore della Confraternita della Santa Rughe dal 1944 al 1963.

Appassionato lettore di testi sacri e filosofici e conoscitore dei grandi autori classici italiani che si riflettono anche nelle meditazioni e idealità dei suoi testi poetici. Oltre che poeta a taulinu, si cimentò come estemporaneo e nel “sonare sa chiterra e a cantare in re”. Il valore poetico e di conoscenze tecniche del poeta ploaghese è stato ben delineato dallo scritto di Salvatore Patatu: “Bainzu est istadu òmine de coro e poeta de sentimentu. Sentimentos nòbiles e dechidos. Connoschidore mannu e espertu de sas tènnicas poèticas sardas, s'aciapaiat bene meda in calesisiat tipu de cumponimentu. Dae sa terzina a s'otava, a sa deghina glossa, a su degheoto fioridu de sas modas. Ischiat tratare bene meda s'endecasillabu e sos versos otonàrios, pius adatos a su càntigu a chiterra, chi comente amus bidu, appressiaiat meda. Sos versos suos sun lichitos e ritimados, chi paren fatos a pinzellu”.

Pofessionalmente ha svolto con grande maestria il lavoro di “mastruascia, su mastru carradore ei su carrulante”.

La pubblicazione della silloge, datata 2009, era stata fortemente sostenuta dagli eredi di tziu Bainzu Sini e particolarmente dal genero Mario Solinas e dalla nipote Rosalba Camedda, che offrono anche la traduzione in italiano delle liriche. La nipote Rosalba, con un suo personale ricordo ne delinea la figura e contribuisce “a rendere più nitida l'immagine del nonno che abbiamo conosciuto e che ciascuno di noi (nipoti e pronipoti) porta in sé; per dare corpo alle idee del nonno che i più giovani possono trarre soltanto dai racconti più approssimativi”.

 

 

Vint'annos como

A sa 'inza – Otava torrada

 

Vint'annos como t'apo paltinadu

cun cumpagnos fidados, binza mia,

ancora fortza e briu possedia

mancari 'e chimbant'annos coronadu

finidu de paltinare amus pranzadu

pane saltitza binu e pische arrustu

ite divertimentu, ohi ite gustu

chi b'amus fina cantadu e balladu.

Vint'annos como...

 

Bacco a pilos falados e riende

s'est postu in mesu a mirare s'iscena

e nois cotos a bentre piena

intraimis su ballu isbirridende

fatende dillu e ancas foscighende

e calchi unu trambuca trambuca

e s'a cantare abberiat sa 'uca

fit mortu 'e risu ammoddigadu.

Vint'annos como...

 

Passadu tempus armadu 'e marrone

ti m'apo fin'a fundu suguzada

sa pedra acolta e a fora 'ogada

chena baritu e tempus ne pessone

tribagliu totu fatu cun passione

cun passièntzia e amore e fide

unu fichete apo postu in d'ogni 'ide

deretu a simmetria addeguadu.

Vint'annos como...

 

Ma sas fàdigas pro mi cumpensare

a s'istiu isbociadu as rigogliosa

unu giardinu parias de rosa

o pitzinnas ballende a man'a pare

o de 'irdura pàsidu unu mare

ch'apassionat s'oju chi lu mirat

su coro meu batit e suspirat

dai tanta bellesa ammaliadu.

Vint'annos como...

 

T'apo innestadu tota a manu mia

a uas frutuosas prelibadas

robadas in diversas incontradas

dai amigos fidados chi tenia

siat sa manu o sa divina ghia

un'òtima b'ap'apidu ifeschera

e an isvilupadu de manera

ch'in parte s'annu e totu frutu at dadu.

Vint'annos como...

 

Tando mi l'apo tota impalonada

cun tres filos tirados a intentu

pro chi sa 'ide bi 'enzat ligada

pro no la molestare malu 'entu

e chi crescat dereta e isgiarada

pro l'intrare su sole ei s'aera

e pro chi trabagliende in s'istiera

passet sa motozapa ei s'aradu.

Vint'annos como...

 

E coltivende bonas iscrituras

mi so in maladias istruidu

totu 'e sos critogamas apo ischidu

profusiones e incubbaduras

meighinas proadas e seguras

ora, tempus e modu 'e las tratare

e chie bene las ischit usare

at dogni infetzione debelladu.

Vint'annos como...

 

Medas annadas malas apo 'idu

chi sas binzas an postu in caristia

ma su male non s'est mai atrividu

de ponner mancu pè in binza mia

tota sa zona infeta 'e maladia

però sa mia frisca e rigogliosa

rica 'e frutu e foza pampinosa

che chi portentu b'aeret faladu.

Vint'annos como...

 

Sa meraviglia 'e sos binnennadores

seghende a reu sos budrones mannos

alzèndelos in altu chena impannos

tributèndelis bantos e onores

dende in parte a sa terra sos valores

ma puru a su trabagliu e contivizos

ca senza sutzu e su suore a chizos

no ndi 'enit de frutu prelibadu...

vint'annos como...

 

Cando sa ua regina li 'ato

muzere mia est su cuntentu sou

su coizolu mannu a totu prou

cun tres budrones pienu lu fato

subitamente in tuca mi l'agato

pro nde dare a bighinos e parentes

e nde torrat cun ojos sorrientes

ca totu cussu frutu l'an bantadu.

Vint'annos como...

 

Sa 'inza mia est una 'inzighedda

milli e treghentos fundos solu b'ada

ma calculende bona e mala annada

sempre m'at dadu 'e cossos bona chedda

sa mala est nessi a bìndighi arrivada

però sa 'ona at passadu sos trinta

dai totu imbidiada est e distinta

ma b'apo duos corros apicadu.

Maju 1977

 

 

Ahi note istellada

Comente  si presentat sa prima 'olta s'Amore a unu pastoreddu innotzente – Sesta lira

 

Ahi! Note istellada

e cantas boltas bos contei istellas,

tentende s'istimada

ama mia, bramosa de ervas bellas!

Paschiat s'ama mia

e deo sas istellas contaia.

 

Istellas o sa luna

fin su diletu meu ei s'amparu

cando sa note bruna

mi furaiat dogni gustu caru

de murare lontanu

o monte, o roca, o buscos, o pianu.

 

Mi pariat cumpagna

sa luna, a dogni istante traessende

in baddes e muntagna,

e che deo, a un'ama totu dende:

ch'in s'immaginascione

fin sas istellas su sou masone.

 

Oe, de ogni gosu

m'at  ispozadu e de felizidade

unu sensu amorosu,

in me nàschidu in sa degunda edade,

chi mi tenet a bolu

nende: “Prite t'allegras si ses solu?”

 

E de sas notes giaras

como lasso a su sonno sos avanzos,

ca sas bideas caras

in me piumban cun modos licantzos

mustrendemi, dechidu,

unu visu chi mai no apo 'idu.

 

Creschet s'illusione

e m'intendo su coro palpitende

ca tota sa persone

paret ch'ida, e sa ch'amo sorriende

nèndemi: “No t'addritzas

e carignas sas mias brundas tritzas?

 

Non dùbites, avantza

ubbidi a su chi naro e ses cuntentu.

Dogni  nodu nd'isgantza

e faghe chi las trèmulet su 'entu

chì dae sas tritzas brundas

bessit s'amore chi chircas, a undas.”

 

Su sàmbene s'agitat

apo ogni membru che foza tremante

e a sa chi m'invitat

movo pro ubbidire dillirante

ma, cale 'entu, muet:

appena l'avvicino, est umbra e fuet.

 

S'immàgine 'e su lampu

chie at bidu calchi 'olta a vista tzerta?

Illuminat su campu

fuit e lassat dogni nue aberta.

Tale sos ojos mios

lassat abertos s'umbra e forman rios.

 

Tando làgrimo e giamo:

Oh!... fantàstica amante e coro meu,

torra chi tantu t'amo,

non mi lessas finire cale seu.

Torra, amante galana,

si non cheres ch'ogn'oju 'enzat funtana.

 

Torra mustrend'a mie

sas tritzas chi s'amore an inciupidu

pro ch'a note e a die

mi sàtzie, ca tropu so sididu.

Torra e a mie cunforta

o faghem'umbra e cun tegus mi porta.

 

S'ama ch'at pasculadu

s'aggrupat disizende su reposu,

at intesu e miradu

su fatu meu, pagu fortunosu.

Ma niente cumprendet:

at pasculadu e reposu pretendet.

Nadale 1921

 

 

Ben'ennida, Signora

A sa Madonna Pellegrina – Soneto

 

Ben'ennida Signora! Sa salude

nos bati, ca ndas tue in cantidade

e dannos de ti amare sa virtude,

dannos aggiudu e trancuillidade.

 

Cancella dogni male feu e rude

dai sos coros de s'umanidade

in dogni logu ch'andas, sa salude

bi lassa e sa tua bonidade.

 

Sias riparu de ogn'ànima dura,

cossoladora 'e sa zente terrena

e a totu aggiua in custa vida.

 

A dogni male mèdios procura,

a sos chi sufrin afannos e pena

li sias de cunfortu e de guida.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Questo sito o gli strumenti terzi da questo utilizzati si avvalgono di cookie necessari al funzionamento ed utili alle finalita illustrate nella pagina di policy e privacy.

Chiudendo questo banner , scorrendo questa pagina,cliccando su un link o proseguendo la navigazione in altra maniera, acconsenti all`uso dei cookie. Per saperne di piu'

Approvo

Pubblicità big

Archivio

In questa sezione potrai trovare tutti i numeri del "Messaggero Sardo" dal 1969 al 2010

Archivio Nuovo Messaggero Gds Online...

Circoli

Elenco completo di tutti  i circoli sardi in Italia e nel Mondo, le Federazioni e le Associazioni di tutela.

Sport

Le principali notizie di tutti gli sport.

In Limba

Le lezioni in limba, il vocabolario e le poesie in limba.

doğal cilt bakımı doğal cilt bakımı botanik orjinal zayıflama ürünleri doğal eczane avon